Elke telco brengt met regelmaat persberichten uit het 5G netwerk en het ontsluiten van gebieden met glasvezel. Hierdoor lijkt het alsof ze beide infrastructuren even belangrijk vinden. Er is echter een wezenlijk verschil tussen de businesscases en die weinig wordt genoemd.
De uitrol van glasvezel – anders dan voor datacenters en enterprises – in Nederland gaat terug naar het begin van deze eeuw. Zowel nationale telco’s als buitenlandse investeerders dachten parallel aan de internetzeepbel met het verglazen twee vliegen in een klap te slaan. Het aanboren van een nieuwe bron van inkomsten met goed rendement en het afschermen van de markt, want wie als eerste aanlegt maakt concurrentie overbodig.
Die strategie is mislukt. Het imploderen van de internetzeepbel ging ongeveer gelijk met de uitrol van ADSL2. Coax internet kon ook fors hogere bandbreedtes leveren. De externe partijen verlieten de markt. De alternatieven van de telco’s boden meer kans op rendement, omdat de levensduur van het kopernetwerk kon worden opgerekt. Met andere woorden de vraag naar glasvezel bleef uit.
Bankcrisis en regelgeving
Door de bankcrisis van 2007 volgde nog een reden de uitrol van glasvezel op een laag pitje te zetten. Minder bekend is dat ondertussen ook de kans op nieuwe monopolies van het netwerk door regelgeving onmogelijk was. Het rendement op investeren in glasvezel schoof daarmee op naar een periode die voor de meeste banken en beleggers onacceptabel lang was. De crisis had ook nog eens als gevolg dat in de consumentenmarkt de bereidheid over te stappen naar een nieuwe en dure technologie zeer gering was. Wie sneller internet wilde koos voor kabelinternet.
Funding mede door Europees geld
Anno 2021 liggen de kaarten weer anders. Er wordt flink gegraven in het land om glasvezel achter elke voordeur te krijgen. Dat lijkt op het eerste gezicht vreemd, want de terugverdientijd is ondanks innovaties nog steeds er lang. Het grote verschil is dat er Europees geld beschikbaar is gekomen voor de funding van de aanleg. De lage rentepercentages helpen ook anders naar het product te kijken. Dar verklaart deels waarom er weer investeerders in de markt actief zijn met uiterst lokale projecten.
Het financiële plaatje is anders geworden, maar dat geldt ook voor het technische kader. Elke telco in Europa maakt de overstap naar een all-ip netwerk. Koperdraad en analoge techniek gaat zo veel mogelijk weg. Dat is te oud, het onderhoud wordt steeds moeilijker en de performance is niet meer van deze tijd.
Koperdraad uitgemolken
Men kan ook beweren dat het kopernetwerk en de daarbij horende techniek nu tot op de draad is versleten en uitgemolken. In ieder geval is het voor een telco nu onvermijdelijk naar glasvezel over te stappen. Het is de enige manier om de bestaande enduser diensten (internet, spraak en media) te kunnen blijven aanbieden.
En dan 5G
Als vervolgens naar 5G wordt gekeken zijn er een paar overeenkomsten, maar ook verschillen zichtbaar. 5G heeft niets te maken met het uitgemolken zijn van de 3G techniek. Die bestaat namelijk nog. De funding en regulering van die markt is ook totaal anders geregeld. Maar wat wel geldt is dat een telco weinig keuze heeft dan het aan te bieden. Op het vlak van mobiele communicatie is de concurrentie gelukkig groter. Gebieden waar een aanbieder een quasi monopolie heeft komt bij snel breedband internet nog steeds veel voor in Nederland. Bij 5G is dat amper het geval. De klant, consument en zakelijk, kan en zal overstappen als zijn telco achterloopt bij 5G.
Het belangrijkste verschil tussen 5G en glasvezel vanuit de telco business heeft echter niets met uitrol en de consumentenmarkt te maken. Een wezenlijk deel van de communicatie door telco’s en partners heeft betrekking op de diensten voor de zakelijkemarkt. Diensten die er in de regel nog niet zijn, de 5G killer app voor zowel de consumentenmarkt als de zakelijke gebruiker is immers nog niet opgedoken.
De boodschap is dat om maximaal te kunnen profiteren van nieuwe 5G toepassingen samenwerken met de telco gewoon nodig is. We zien dat telco’s via 5G proberen op te schuiven in de keten. Samen met partners willen ze veel meer als system integrators en consultants optreden. 5G is in dat opzicht voor een telco echt iets anders dan glasvezel.
